
یلدا انجمن آدمیان است برای دوستی بیشتر. شاید یکی از میان نسلیترین آیینهای ایرانی را بتوان یلدا نامیدکه با خود حافظه تاریخی و فرهنگی یک ملّت را حمل میکند. این آیین ما را از یکسو با روایتی از تاریخ و از سوي دیگر با روایتی از فرهنگ مواجه میسازد. در این چشمانداز میتوان گفت که آیین یلدا روایت فرهنگ و تاریخ فرهنگی ایرانیان است. در این آیین میتوان ردپاي قدیمیترین اسطورههای سرزمین ایران را سراغ جست و از اسطوره به عنوان آیینه تاریخ و تمدن به جهانبینی و نگرشهای ریشهدار هویتی و ملی ایرانیان رسید.
اما یلدای آیینی سالهاست که رنگ و بوی تجمل گرایی و افراطی گرفته است، آن هم نشینی ها و دورهمی های گرم و خودمانی با ساده ترین خوراکی ها در ظرف های سفالی و قدیمی و یا چای در استکان کمر باریک جای خود را به تجمل و ریخت و پاش هایی که آدم را از آرامش دور می کند، داده است. باید اصالت یلدا را به خانههای سرد امروز، بازگرداند. اصل یلدا یک حال و هوای سنتی است، یک کرسی و چند گلدان شمعدانی… یلدا از تجملگرایی و افراط به دور بوده است. دورهمی نیاکانمان در اتاقهای ساده کاهگلی و زیر کرسیهای گرم و صمیمی بوده است. چه دور شدهایم از اصالت دیرینهای که داشتیم.
زمان آن فرا رسیده است باور کنیم، پاسداشت میراث فرهنگی تنها وابسته به مداخله نیروهاي بالادست جامعه مانند حکومت، متخصصان میراث فرهنگی- بستگی ندارد، بلکه مردم و پیوستگی علاقهمندی آنان نقش مهمی در فرآیند پاسداشت میراث فرهنگی ناملموس ایفا میکند. گذشته سرزمینی دوردست نیست، گذشته در مردم زندگی میکند، در ذهن و بدنشان؛ بنابراین تا زمانی که علاقمندي همگانی زنده است عنصر میراث فرهنگی ناملموس هم به زندگی خود ادامه میدهد. زمانی که ارزشهای نهفته در یک میراث فرهنگی توسط مردم به رسمیت شناخته شود، به بخش جدانشدنی از حافظه گروهی مردم تبدیل میشود و آنان علاقهمندی خود را به آن میراث از دست نمیدهند و براي پاسداشت آن نهایت تلاش خود را به کار میبندند.
یلدا حکایت تولد است؛ اما تولد جسمانی تنها یکبار رخ میدهد، پس یلدا چون نوروز از بازتولد (rebirth) که باززایی اخلاقی، معنوي و مبتنی بر خودآگاهی است حکایت دارد. یلدا نیز چون نوروز، نو شدن انسان در برابر کهنگی و پذیرش و گشودگی است و این در حالی است که نو شدن خود در سرشت خویش یک امر اخلاقی است. بهواقع یلدا امید جمعی را خلق میکند، امید به زایش، تولد، نو شدن، روشنایی، شادمانی و کامیابی جمعی.
امید داریم که سال بعد یلدا در کنار هم باشیم…
جهت دانلود رایگان ویژه نامه یلدا اینجا کلیک کنید.